گیربکس کرانویل پینیون یکی از پرکاربردترین انواع گیربکس‌ در صنعت و سیستم‌های انتقال قدرت می باشد. گیربکس‌های کرانویل پینیون برای انتقال قدرت و یا تقسیم قدرت یک نیروی محرکه دوار که از طریق یک زاویه از پیش مشخص شده (این زاویه معمولاً ۹۰ درجه است) در طیف گسترده‌ای از کاربرد‌های صنعتی استفاده می‌شود.

نام  این گیربکس از نام چرخدنده‌های بکار رفته در این گیربکس گرفته شده است. در گیربکس کرانویل پینیون دو چرخدنده به نام‌های کرانویل و پینیون مورد استفاده قرار گرفته شده است. هر دوی این چرخدنده‌ها دارای شکل مخروطی هستند که از دندانه‌های ساده و یا مخروطی تشکیل شده اند. نحوه قرارگیری چرخدنده کرانویل و چرخدنده پینیون و درگیری دندانه‌های آنها با یکدیگر بگونه ای است که محور این دوچرخدنده با یکدیگر معمولا زاویه ۹۰ درجه می‌سازد. در برخی از طراحی ها برای موارد خاص که مصرف کننده نیاز دارند این زاویه می تواند کمتر و یا بیشتر از ۹۰ درجه باشد.

گیربکس کرانویل پینیون یا گیربکس شفت بغل ساختاری شبیه به گیربکس شفت مستقیم دارد با این تفاوت که محور خروجی زاویه ۹۰ درجه با محور ورودی دارد.گیربکس کرانویل پینیون از تعدادی چرخ دنده هرزگرد هلیکال و دو بخش به نام های کرانویل و پینیون که با یکدیگر زاویه ۹۰ درجه می سازند تشکیل می شوند.

نسبت تبدیل این گیربکس پایین می باشد و عمدتا بصورت تک مرحله ای ساخته می شود. نسبت انتقال این نوع از گیربکس بین ۱:۱ تا ۱:۵ است.

کاربرد گیربکس کرانویل پینیون

گیربکس‌های کرانویل پینیون دارای کاربردهای متنوعی می باشند. گیربکس‌های کرانویل پینیون به ویژه در شرایطی که نیاز به چرخاندن محور دوران به یک گوشه (۹۰ درجه) باشد، یا مواقعی که چندین دستگاه توسط یک موتور تحریک می‌شوند مناسب است، که این نوع کاربرد غالباً در خطوط اتوماسیون و خطوط تولید کارخانه‌ها یافت می‌شود. نمونه‌هایی از کاربردهای این نوع از گیربکس‌ها در ادامه آورده شده است:

صنعت مس و فولاد

صنایع سیمان

صنایع کاشی و سرامیک

صنایع بسته بندی

صنایع تولید روی و سرب

صنایع غذایی

دستگاه های خطوط شستشو

صنعت دارو سازی

حوضچه های ته نشینی در صنایع آب و فاضلاب

صنایع نفت و گاز و پتروشیمی

صنایع دریایی

نورد ، رولینگ ، نوار نقاله ، سنگ شکن معادن

کانوایرهای صنعتی

رستوران های گردان ، شهربازی ها و…..